W warunkach klimatycznych Polski na rzepaku żeruje ponad 30 gatunków szkodników. Do najgroźniejszych gatunków, które atakują rzepak należą chowacz brukwiaczek i chowacz czterozębny.
Chowacz brukwiaczek na plantacji rzepaku
Jest największym z chowaczy występujących na plantacjach rzepaku ozimego. Chowacz brukwiaczek ma ciało długości 3,2-4 mm. Chrząszcze są koloru szarawego. Chowacz brukwiaczek atakuje plantacje rzepaku wczesną wiosną po ruszeniu wiosennej wegetacji, w trakcie formowania pędów bocznych (BBCH 20–29). W warunkach klimatu Polski chowacz brukwiaczek w rzepaku może pojawiać się już w trzeciej dekadzie lutego lub na początku marca, gdy temperatura osiągnie ok. 5-7°C. Objawy żerowania chowacza brukwiaczka stanowią miejsca ukłuć na łodydze wielkości 1 mm. Na początku są one śluzowate, następnie wokół nich tworzy się biaława otoczka. Łodygi uszkodzonych roślin rzepaku pękają. Uszkodzenia powodowane przez chowacza brukwiaczka stanowią drogę, którą mogą dostać się patogeny chorobotwórcze. Uszkodzone rośliny przedwcześnie dojrzewają, co powoduje osypywanie się i spadek plonu nasion.
Zwalczanie chowacza brukwiaczka
Zwalczanie chowacza metodą chemiczną powinno przeprowadzać się bezpośrednio po nalocie chrząszczy od marca do połowy kwietnia, jeszcze przed złożeniem jaj. Chowacz brukwiaczek w rzepaku może powodować znaczny spadek plonu. Podczas wykonywania zabiegów z wykorzystaniem insekcydów należy zwrócić uwagę na temperaturę otoczenia, gdyż nagły jej spadek powoduje chowanie się chrząszczy, wówczas zabieg może okazać się nieskuteczny. W przypadku chowacza brukwiaczka próg ekonomicznej szkodliwości wynosi 10 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 2-4 chrząszcze na 25 roślinach.
Chowacz czterozębny w rzepaku
Szkodnik ten jest owadem o długości 2,5-3 mm, , czarny lub niebieskoczarny z szarozielonym odcieniem. Na zetknięciu pokryw skrzydeł przy przedpleczu widoczna jaśniejsza plamka. Chowacz czterozębny nalatuje na plantacje na przełomie marca i kwietnia, w fazie od początku wiosennej regeneracji do końca fazy wydłużania pędu (BBCH 29-39). Żer larw chowacza czterozębnego odbywa się w ogonkach liściowych i nerwach. W dalszej kolejności larwy wygryzają kanały w rdzeniu łodygi, w kierunku korzenia. Uszkodzona łodyga jest podatna na działanie silnego wiatru, przez co rośliny łamią się, co prowadzi do spadku plonu. Chowacz czterozębny powoduje uszkodzenia, które są trudne do zidentyfikowania. Ponadto stanowią doskonałe miejsce do wnikania patogenów w miejscu wystąpienia.
Otwór po chowaczu czterozębnym
Zwalczanie chowacza czterozębnego
Zwalczanie chemiczne przeprowadza się w marcu i kwietniu, zaraz po nalocie chowacza czterozębnego na plantację, jeszcze przed złożeniem jaj. Chowacz czterozębny w rzepaku wymaga zwalczania chemicznego. Przygotowując zabieg, należy wziąć po uwagę warunki pogodowe oraz temperaturę. Próg ekonomicznej szkodliwości wynosi 20 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 6 chrząszczy na 25 roślinach.
Inazuma do zwalczania chowaczy łodygowych
Zwalczanie chowaczy łodygowych możliwe jest dzięki zastosowaniu odpowiedniego insektycydu. Polecanym środkiem jest Inazuma 130 WG, który posiada w Polsce rejestrację w uprawie rzepaku ozimego do stosowania wiosennego i jesiennego. W skład tego insektycydu wchodzą dwie substancje czynne: acetamipiryd (z grupy pochodnych neonikotynoidów) i lambda-cyhalotryna (z grupy pyretroidów).
Inazuma na szkodniki działa kontaktowo i żołądkowo, a w roślinie działa powierzchniowo, wgłębnie i systemicznie. Dzięki zawartości lambda-cyhalotryny insektycyd natychmiast zabija szkodniki żerujące na rzepaku, a obecność acetamiprydu zapewnia długi okres działania środka. Insektycyd można stosować przez cały okres wiosennej wegetacji rzepaku. Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania środka wynosi od 0,16 kg/ha do 0,20 kg/ha.
